Roman, gerçekçi ya da fantastik ögelerin yazarın kurmaca evreni içerisinde şekillenmesiyle ortaya konan yazılı eserlerdir. Yazar öncelikle anlatacağı olayı ya da durumu belirler. Sonra anlatıcıyı tutumuyla belirler. Sonrasında kişiler, mekan, zaman, üslup ve anlatım tekniklerini belirler. Bu şekilde bir kurmaca yaratır. Bu saydığımız özellikler romanın yapısal unsurlarıdır.(araçlar) Anlatım araçları yazarların bilinçli tercihleriyle seçilen unsurlardır. Biz romanı anlamlandırmaya çalışırken bu anlatım araçları (anlatıcı, mekan, kahramanlar, zaman, semboller, teknikler) ile oluşturulan kurmacanın anlamını çözmeye çalışırız.
Roman türünün tarihi gelişiminin ilk örnekleri Fransız edebiyatında 15. yüzyılda ortaya konmuştur. Ama modern roman türünün ilk yetkin örneğini İspanyol yazar M. Cervantes 'in Don Kişot adlı romanı ile görürüz.(16.yy)
Roman türünün Türk edebiyatına girişi 19.yüzyılı bulur. Roman Türk edebiyatında daha öncesinde var olmayan bir türdür. Divan edebiyatı döneminde mesneviler romanın yerini tutarlar. Fransız edebiyatının etkisi Tanzimat Döneminde çok yüksektir. İlk çeviri roman Fransız yazar Fenelon'dan Telemaque adındaki romandır. Çeviren Yusuf Kamil Paşa'dır. İlk yerli romanımız Şemsettin Sami'nin Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat.
Romanlar anlattıkları konu içeriklerine göre macera, fantastik, tarihi, sosyal, biyografik, psikolojik ve bilim kurgu olmak üzere sınıflandırılabilir.
